AstraZeneca’nın, COVID aşılarının Avrupa’ya ilk tedarikinin beklenenden daha düşük olacağı yönünde bir uyarısı, aşıların yaygınlaştırılması konusunda yeni endişelere yol açarak bazı ülkeleri teslimatlarda keskin bir düşüş planlamaya zorladı.

22 Ocak’ta İngiliz ilaç firması tarafından yapılan duyuru, geçtiğimiz hafta Pfizer’in Belçika’daki ana fabrikasında yapılan çalışmalar nedeniyle aşı sevkiyatlarını bir aya kadar erteleyeceğini belirten bir başka açıklamayı takip etti .

Şirketlerin uyarıları , özellikle İngiltere’de ortaya çıkan ve orijinal suştan daha bulaşıcı olduğuna inanılan yeni COVID-19 varyantları konusundaki endişelerin derinleştiği bir dönemde geldi .

Genel olarak, Avrupa şu anda 692.000’den fazla ölüm ve yaklaşık 32 milyon enfeksiyon kaydetti.

Avrupa Birliği, şimdiye kadar Pfizer ve Alman ortağı BioNTech’in yanı sıra ABD’li Moderna şirketinin aşılarını onayladı. AstraZeneca ve ortağı Oxford Üniversitesi’nin aşısını henüz onaylamadı, ancak 29 Ocak’a kadar bir karar vermesi bekleniyor.

AstraZeneca yaptığı açıklamada, AB onayı verilirse , başlangıçta gecikme olmayacak olsa da “başlangıç ​​hacimlerinin beklenenden daha düşük olacağını” söyledi.

Şirket, “Avrupa tedarik zincirimizdeki bir üretim tesisinde düşen verimi” suçladı.
Şubat ve Mart aylarında üretimi artırırken, her durumda AB’ye “milyonlarca doz” tedarik edeceğini de sözlerine ekledi.

Avrupa Sağlık Komiseri Stella Kyriakides, duyurunun AB üye ülkelerinden “kesin bir teslimat programı üzerinde ısrar eden” “derin bir memnuniyetsizliğe” yol açtığını söyledi.

Avusturya Sağlık Bakanı Rudolf Anschober bunu “çok, çok kötü bir haber” olarak nitelendirdi ve ülkesinin beklediği 650.000 AstraZeneca dozunun yarısından biraz fazlasını Şubat ayında alacağını söyledi.

Litvanya, ilk çeyrekte AstraZeneca dozlarında yüzde 80’lik bir azalma beklediğini söyledi.

İrlanda Başbakanı Micheal Martin gecikmeden bahsetti. “Planlarımızı bozacak.”

Bu arada İtalya Başbakanı Giuseppe Conte Facebook sayfasında yaptığı bir gönderide, hükümetin AstraZeneca’nın “kabul edilemez” açıklamasına karşı yasal işlem yapmayı düşündüğünü söyledi.

“İlk çeyrekte dağıtılacak dozlarda yüzde 60’lık azalma teyit edilirse, bu sekiz milyon doz yerine 3,4 milyon dozun İtalya’ya verileceği anlamına gelir” diye yazdı.

Devlet televizyonunda konuşan Belçika Sağlık Bakanı Frank Vandenbroucke, hükümetin AstraZeneca ile ilk çeyrekte 1,5 milyon aşı dozu için bir sözleşmesi olduğunu söyledi.

Şimdi “AstraZeneca yarım olacağını söylüyor, 1.5 milyon yerine 650.000 olacağını söylüyor,” dedi ve “çok kötü haber” olarak nitelendirirken karmaşık süreç nedeniyle üretim sorunları olabileceğini kabul etti.

Bununla birlikte, bazı hükümet yetkilileri ülkelerini rahatlatmaya çalıştı – aylarca salgından yorulmuş ve hırpalanmış ve yavaş aşı uygulamalarına şimdiden tedirgin.

Fransız sanayi bakanı Agnes Pannier-Runacher Fransız radyosuna verdiği demeçte, “Yolda yeni aşılarımız var. Üretim kapasitesini artıran Pfizer elimizde.”

Başbakan Jean Castex Cumartesi günü Fransa’nın bir milyon aşı sınırını geçtiğini duyurdu.

AB başlangıçta 400 milyona kadar AstraZeneca aşısı siparişi verdi ve toplamda 450 milyonluk bir nüfus için iki milyardan fazla aşı dozu için sözleşme imzaladı.

AstraZeneca aşısı, rakiplerine göre üretimi daha ucuz ve depolanması ve taşınması daha kolay olma avantajına sahiptir.

Almanya Sağlık Bakanı Jens Spahn, aşının bir hafta içinde beklenen onayının ardından “Şubat ayında AstraZeneca teslimatlarının olacağını” söyledi.

Ama ekledi: “Önümüzdeki günlerde AstraZeneca ve Avrupa Birliği ile ne kadarını hala netleştirmeliyiz.”
İsveç’in ulusal aşı koordinatörü Richard Bergstrom, başlangıçta beklenen bir milyona kıyasla, aşının onaylanmasından sonraki ilk ayda ülkesinin yaklaşık 700.000 doz almasını beklediğini söyledi.

AB üyesi olmayıp bloğun EMA düzenleyicisinin aldığı kararları takip eden Norveç, “hayal kırıklığını” dile getirdi.

Sağlık otoritesi şimdi Şubat ayında yalnızca 200.000 AstraZeneca dozu almayı bekliyor – başlangıçta beklenen 1,12 milyondan çok daha az.

Bu arada geçen hafta açıklanan Pfizer ertelemesi eleştirilere neden olmaya devam ediyordu.

Pfizer, 15 Ocak’ta Puurs fabrikasında Şubat ortasından itibaren aşı üretim kapasitesini artırmak için değişikliklerin gerekli olduğunu söyledi.

İtalya’nın salgından sorumlu özel komiseri Domenico Arcuri, 23 Ocak’ta La Stampa gazetesine verdiği demeçte, ülkenin şirket aleyhine yasal işlem başlatmayı planladığını doğrulayarak, “Pfizer’in şu anda hatalı olduğuna inanıyoruz.”

“Pfizer aşı kaynaklarındaki yüzde 20’lik azalma bir tahmin değil, üzücü bir kesinliktir,” diyerek İtalyanların sağlığının “pazarlık konusu” olmadığını da sözlerine ekledi.

Fransız Avrupa İşleri Bakanı Clement Beaune 22 Ocak’ta Pfizer’ı “taahhütlerini yerine getirmeye” çağırdı.